Các lỗi thường gặp khi thay nhớt cho xe máy và cách khắc phục

Bạn có biết rằng, chỉ một lần thay nhớt sai cách cũng có thể khiến động cơ xe máy của bạn xuống cấp nghiêm trọng. Nhiều chủ xe vẫn nghĩ rằng thay dầu nhớt là việc rất đơn giản, chỉ cần xả nhớt cũ ra, đổ nhớt mới vào là xong. Nhưng thực tế, chỉ cần chọn sai loại nhớt, đổ không đúng dung tích hoặc xả chưa sạch dầu cũ, thì hậu quả không chỉ làm xe chạy yếu đi mà còn khiến động cơ quá nhiệt, hư hỏng các phận quan trọng bên trong động cơ.

Với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực bảo dưỡng xe máy, đội ngũ kỹ thuật tại Express Center đã gặp không ít trường hợp “ vì tiếc rẻ mà thay nhớt dạo”, để rồi phải thay cả bộ máy chỉ sau vài nghìn cây số. Đừng để chiếc xe của bạn phải gánh hậu quả từ những lỗi tưởng chừng rất nhỏ nhưng lại ảnh hưởng nghiêm trọng đến động cơ xe. Trong bài viết sau đây, Express Center sẽ giúp bạn nhận biết những lỗi thường gặp khi thay dầu nhớt, hiểu rõ tác hại đi kèm và cách khắc phục hiệu quả nhất để xe luôn bốc, chạy êm và bền bỉ trên mọi cung đường!

Các lỗi thường gặp khi thay nhớt cho xe máy 

Không đi thay nhớt định kỳ trong thời gian dài

Một trong những lỗi phổ biến nhất mà rất nhiều người dùng xe máy thường mắc phải chính là thời gian sử dụng dài nhưng không thay nhớt đúng định kỳ. Thực tế, dầu nhớt trong động cơ dù không được sử dụng thường xuyên vẫn sẽ bị oxi hóa, biến chất và mất dần khả năng bôi trơn theo thời gian. Hơn nữa, trong quá trình vận hành, dầu nhớt cũng sẽ bị tiêu hao tự nhiên.

Nếu để tình trạng này kéo dài, động cơ sẽ hoạt động trong điều kiện thiếu dầu, gây ra ma sát khô giữa các chi tiết kim loại bên trong máy. Kết quả là máy nhanh nóng, mài mòn nghiêm trọng, thậm chí có thể bị bó piston hoặc cháy xéc-măng, dẫn đến những hư hỏng nặng nề với chi phí sửa chữa cao.

Sử dụng nhớt kém chất lượng hoặc không phù hợp

Nhớt giả kém chất lượng

Trong thị trường ngày nay, có rất nhiều loại dầu nhớt được bày bán với đủ mọi mức giá, mẫu mã bắt mắt nhưng không đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng. Nếu chọn phải dầu nhớt giả kém chất lượng, động cơ sẽ không được bảo vệ một cách toàn diện, các chi tiết máy bị mài mòn nhanh chóng khiến xe chạy yếu, hiệu suất vận hành giảm rõ rệt. 

Chọn nhớt có thông số không phù hợp 

Việc chọn sai cấp độ nhớt (SAE) quá đặc hoặc quá loãng cũng là nguyên nhân làm xe hoạt động không ổn định. Nhớt quá đặc khiến xe khó khởi động vào buổi sáng, trong khi nhớt quá loãng lại không đủ khả năng bảo vệ khi động cơ hoạt động ở nhiệt độ cao. Vì vậy, tùy vào từng loại động cơ, môi trường vận hành thực tế mà mỗi dòng xe sẽ yêu cầu dầu nhớt phù hợp riêng.

Ngoài ra, xe số cần dầu đạt tiêu chuẩn JASO MA/MA2 để bảo vệ ly hợp ướt, trong khi xe tay ga cần JASO MB để đảm bảo khả năng bôi trơn tối ưu. Đạt tiêu chuẩn chất lượng API SN, SP, JASO MA/MB,...phù hợp với cấp độ nhớt SAE mà hãng xe khuyến cáo (ví dụ: SAE 10W30, 10W40...).

Vì vậy, người dùng nên ưu tiên chọn dầu nhớt chính hãng và xem hướng dẫn từ nhà sản xuất để tham khảo các dòng nhớt có thông số phù hợp với xe máy của mình.

>> Xem thêm: Chỉ số dầu nhớt xe máy: Top 3 loại dầu nhớt có chỉ số phù hợp cho xe máy 2025

Chọn sai loại nhớt cho động cơ xe

Mỗi dòng xe đều có cấu tạo động cơ khác nhau, vì thế cần dùng dầu nhớt được thiết kế riêng để bảo vệ phù hợp. Việc dùng lẫn lộn giữa nhớt xe tay ga và xe số tiềm ẩn nguy cơ làm hỏng động cơ hoặc giảm hiệu suất vận hành về lâu dài.

Vậy vì sao không nên dùng nhớt tay ga cho xe số? Lý do nằm ở cấu tạo kỹ thuật của xe số, có động cơ, hộp số và bộ ly hợp đều dùng chung một khoang nhớt. Điều này đòi hỏi dầu nhớt phải có tính ma sát cao để vừa bôi trơn, vừa đảm bảo bộ ly hợp hoạt động chính xác, không bị trượt. Do đó, dầu nhớt dành cho xe số thường đạt chuẩn JASO MA hoặc MA2, chuyên biệt cho ly hợp ướt.

Trong khi đó, ở xe tay ga, bộ ly hợp khô hoạt động tách biệt hoàn toàn với phần động cơ và hộp số, nên dầu nhớt không cần tính ma sát cao như xe số. Dầu nhớt cho xe tay ga thường được pha chế để ưu tiên khả năng làm mát và chống mài mòn, đạt tiêu chuẩn JASO MB, giúp động cơ vận hành mượt mà, tiết kiệm nhiên liệu. Vì vậy nhớt xe tay ga không phù hợp cho xe số vì có thể gây trượt côn, giảm độ bám của bộ nồi.

Quy trình đổ nhớt không đúng cách 

Không làm sạch hết nhớt cũ trước khi đổ nhớt mới

Khi thay nhớt nếu không làm nóng máy trước hoặc không nghiêng xe đúng cách để dầu cũ chảy ra hoàn toàn, thì phần dầu nhớt chứa các cặn bẩn, muội than, mạt kim loại còn sót lại trong động cơ sẽ hòa lẫn vào dầu nhớt mới và làm giảm hiệu quả bôi trơn, khiến dầu mới nhanh bẩn, động cơ dễ bị mài mòn. 

Châm không đúng dung tích

Việc châm nhớt không đúng dung tích cũng là nguyên nhân khiến xe chạy yếu và gây hỏng hóc động cơ. Nếu châm quá ít nhớt, động cơ không được bôi trơn đầy đủ, gây ma sát lớn giữa các chi tiết kim loại, sinh nhiệt nhanh và đẩy nhanh quá trình mài mòn. Ngược lại, nếu đổ quá nhiều, dầu dư sẽ gây tăng áp suất trong buồng máy, làm xì ron, rò rỉ nhớt hoặc sinh khói trắng khi vận hành.

Không thay hoặc vệ sinh lọc nhớt (nếu có)

Lọc nhớt là bộ phận giữ lại các cặn bẩn, mạt kim loại, muội than trong quá trình dầu lưu thông bên trong động cơ. Nếu không thay hoặc vệ sinh định kỳ, lượng cặn bẩn sẽ tích tụ ngày càng nhiều và chảy ngược lại vào động cơ, làm tăng tốc độ mài mòn và khiến dầu mới nhanh chóng mất tác dụng. 

Tác hại của việc thay nhớt xe máy không đúng cách

Làm tăng ma sát và mài mòn động cơ

Dầu nhớt đóng vai trò như một lớp màng bảo vệ vững chắc giúp giảm ma sát giữa các chi tiết kim loại bên trong động cơ khi xe vận hành. Việc thay sai loại nhớt, không thay đúng chu kỳ hoặc không đúng dung tích trong máy, sẽ làm lớp màng bôi trơn không còn hiệu quả. Dẫn đến hiện tượng ma sát trực tiếp giữa piston, xéc-măng, trục cam và các chi tiết khác bên trong động cơ. Khiến động cơ mài mòn nhanh hơn, gây xước xi-lanh, làm bạc lỏng và máy trở nên yếu đi.

Quá nhiệt dẫn đến cháy động cơ

Ngoài khả năng bôi trơn dầu nhớt còn có khả năng tản nhiệt cho động cơ. Nếu dùng dầu nhớt kém chất lượng, quá trình tản nhiệt sẽ diễn ra kém hiệu quả. Khi đó, nhiệt độ trong máy tăng cao bất thường, khiến các chi tiết kim loại giãn nở quá mức, piston có thể bị kẹt trong xi-lanh, thậm chí gây cháy piston hoặc nứt lốc máy. 

Hư hỏng các bộ phận quan trọng bên trong động cơ

Một chiếc xe máy vận hành tốt nhờ sự ăn khớp hoàn hảo giữa các chi tiết kim loại bên trong động cơ. Khi nhớt bị biến chất hoặc không đủ sạch, có lẫn các tạp chất như muội than, cặn kim loại, chúng sẽ bám vào hệ thống bôi trơn, trục khuỷu, xupap… và gây ra tình trạng mài mòn không đồng đều. Lâu ngày, những bộ phận này sẽ xuống cấp nhanh chóng, dẫn đến hiện tượng rò rỉ dầu, gõ máy, hụt hơi, khó nổ,..

Giảm hiệu suất và tuổi thọ động cơ

Động cơ không được bảo vệ đúng cách sẽ vận hành ì ạch, tăng tốc kém, máy nóng nhanh và ồn hơn. Về lâu dài, không chỉ hiệu suất giảm sút rõ rệt mà còn khiến động cơ nhanh xuống cấp, tuổi thọ bị rút ngắn hàng chục ngàn kilomet so với bình thường. Điều này đồng nghĩa với việc bạn sẽ phải thay thế phụ tùng sớm hơn và tốn kém hơn.

Tăng tiêu hao nhiên liệu và chi phí bảo dưỡng 

Khi động cơ bị mài mòn, ma sát giữa các chi tiết máy tăng lên, khiến quá trình vận hành trở nên kém trơn tru. Điều này buộc xe phải tiêu tốn nhiều nhiên liệu hơn để duy trì hiệu suất hoạt động, dẫn đến mức tiêu hao xăng vượt mức bình thường. Không những vậy, việc thay nhớt sai cách còn có thể gây ra những trục trặc nghiêm trọng khác, kéo theo chi phí bảo trì và sửa chữa tăng cao ngoài dự tính.

Cách khắc phục để tránh các lỗi khi thay dầu nhớt cho xe máy

Sử dụng que thăm nhớt để kiểm tra thường xuyên

Dù xe vẫn đang vận hành bình thường, bạn vẫn nên kiểm tra mức và tình trạng dầu nhớt định kỳ. Nhất là đối với những xe phải thường xuyên di chuyển trong điều kiện khắc nghiệt như trời nắng nóng, đường nhiều bụi bẩn hoặc kẹt xe kéo dài.

Các bước kiểm tra đúng bằng que thăm:

B1: Dừng xe trên mặt phẳng và tắt máy, đảm bảo xe ở trạng thái ổn định và động cơ đã nguội hoàn toàn để dầu lắng xuống đáy các te.

B2: Tìm và tháo que thăm nhớt, dùng một miếng vải sạch hoặc khăn giấy để lau sạch dầu thừa trên que thăm.

B3: Cắm que thăm nhớt lại vào ống và sau đó rút ra ngay.

B4: Kiểm tra màu sắc: Dầu nhớt mới thường có màu vàng trong. Nếu dầu có màu đen, nâu hoặc có cặn, có thể dầu đã mất tác dụng bôi trơn và cần thay thế. Nếu dầu có màu trắng sữa, có thể đã bị nhiễm nước làm mát.

B5: Quan sát vạch min và max trên que thăm. Mức dầu lý tưởng nằm giữa hai vạch này. Nếu mức dầu thấp hơn vạch min, bạn cần bổ sung thêm dầu. 

Thay nhớt đúng định kỳ

Dầu nhớt sẽ mất dần khả năng bôi trơn theo thời gian, không chỉ vì quãng đường đi được, mà còn vì ảnh hưởng từ nhiệt độ, bụi bẩn, quá trình cháy trong xi-lanh. Vì vậy, thay nhớt định kỳ là việc làm bắt buộc, không nên trì hoãn quá lâu.

Thời gian thay nhớt khuyến nghị:

• Dầu nhớt gốc khoáng (Mineral Oil):  Nên thay sau mỗi 1.000 - 1.500 km, phù hợp với xe chạy quãng đường ngắn, vận hành nhẹ nhàng.
• Dầu nhớt bán tổng hợp (Semi-Synthetic Oil): Có khả năng bảo vệ tốt hơn, nên thay sau khoảng 1.500 - 2.000 km, thích hợp cho xe đời mới, sử dụng hàng ngày, di chuyển trong điều kiện đường hỗn hợp.
• Dầu nhớt tổng hợp hoàn toàn (Fully Synthetic Oil): Đem đếm hiệu suất vượt trội và tuổi thọ cao, chu kỳ thay nhớt có thể kéo dài từ 2.000 - 4.000 km, lý tưởng với xe phân khối lớn, xe tay ga hiệu suất cao, sử dụng cường độ lớn.

Những ai thường xuyên di chuyển trong điều kiện nóng bức, kẹt xe, hoặc đi quãng đường ngắn thì nên rút ngắn thời gian thay nhớt. Việc trì hoãn thay nhớt quá lâu sẽ khiến cặn bẩn tích tụ trong động cơ, dầu bị mất độ nhớt, dẫn đến mài mòn nghiêm trọng và tăng nhiệt độ máy.

Sử dụng nhớt chất lượng và phù hợp

Theo tiêu chuẩn kỹ thuật:

Hãy lựa chọn dầu nhớt đáp ứng đúng tiêu chuẩn chất lượng phù hợp với loại động cơ và dòng xe bạn đang sử dụng, dựa trên khuyến nghị từ nhà sản xuất. Việc tuân thủ đúng tiêu chuẩn không chỉ giúp động cơ vận hành tối ưu mà còn kéo dài tuổi thọ và giảm thiểu rủi ro hư hỏng trong quá trình sử dụng.

Lựa chọn theo tình trạng và cách sử dụng xe:

• Xe vận hành thường xuyên, chạy tốc độ cao: Nên ưu tiên sử dụng nhớt tổng hợp hoàn toàn (Fully Synthetic) với khả năng bôi trơn và chống mài mòn vượt trội, đặc biệt khi vận hành liên tục hoặc tải nặng.
• Xe đã cũ, máy yếu, có dấu hiệu rò rỉ nhẹ: Chọn loại dầu có độ nhớt cao hơn (10W40 hoặc 20W50) để tăng khả năng làm kín và duy trì hiệu suất bôi trơn tốt hơn.

Luôn chọn nhớt từ các thương hiệu uy tín, có nguồn gốc rõ ràng và được phân phối chính hãng. Tránh tuyệt đối các sản phẩm trôi nổi, pha chế lại hoặc không có tem kiểm định vì đây là nguyên nhân gây hỏng động cơ, nóng máy, hao xăng và mài mòn nhanh.

Bảo dưỡng xe định kỳ để nhớt phát huy hiệu quả tối đa

Dầu nhớt chỉ thực sự phát huy hết tác dụng khi động cơ hoạt động trong trạng thái ổn định và sạch sẽ. Vì vậy, bảo dưỡng xe định kỳ là việc làm cần thiết để giữ cho xe vận hành êm ái và giúp nhớt hoạt động hiệu quả hơn, kéo dài tuổi thọ động cơ.

Dưới đây là những hạng mục cần chú ý trong quá trình bảo dưỡng:

• Vệ sinh lọc gió, thay lọc nhớt (nếu có): Giúp ngăn bụi bẩn và tạp chất lọt vào bên trong động cơ, tránh làm giảm chất lượng dầu và gây mài mòn sớm.
• Kiểm tra ron nhớt và ốc xả nhớt: Đảm bảo không có rò rỉ sau mỗi lần thay nhớt, giữ cho hệ thống bôi trơn luôn kín khít và hoạt động ổn định.
• Cân chỉnh xupap, bugi và hệ thống nạp nhiên liệu (bộ chế hòa khí hoặc phun xăng điện tử): Giúp quá trình đốt cháy diễn ra hiệu quả, giảm sinh nhiệt và muội than.

Mua nhớt chính hãng ở đâu tốt?

1. Đại lý phân phối chính thức của các hãng nhớt

Hầu hết các thương hiệu lớn như Voltronic, XADO, Rexoil, Castrol, Motul, Shell, Total, Liqui Moly,... đều có hệ thống phân phối chính thức tại Việt Nam.

Bạn có thể dễ dàng tìm đại lý chính hãng bằng cách truy cập website chính thức của từng thương hiệu nhớt. Tại đây, hãy vào mục “Tìm đại lý” hoặc “Hệ thống phân phối”, sau đó nhập khu vực bạn đang sinh sống để tra cứu danh sách các cửa hàng uy tín, được ủy quyền phân phối chính thức.

2. Trung tâm bảo dưỡng uy tín và hãng xe

Head Honda, Yamaha Town, Suzuki, Piaggio… đều chỉ dùng và bán nhớt chính hãng phù hợp với xe của bạn.

Một số trung tâm chăm sóc xe uy tín như Express Center,… cung cấp các dòng dầu nhớt chính hãng, có đội ngũ kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm tư vấn loại nhớt phù hợp với từng dòng xe, đồng thời thực hiện quy trình thay nhớt chuẩn kỹ thuật, nhanh chóng và an toàn.

3. Mua online tại các kênh thương mại điện tử uy tín

Nếu không tiện ra cửa hàng, bạn có thể mua nhớt chính hãng online, nhưng cần chọn đúng gian hàng chính hãng (Mall) hoặc nhà phân phối uy tín trên Shopee Mall, Lazada Mall, Tiki Trading và Website chính thức của hãng hoặc nhà phân phối độc quyền như: Express Center, Voltronic Vietnam Store,…

Lưu ý khi mua online:

• Xem đánh giá của người mua trước
• Chỉ mua từ gian hàng có dấu xác minh chính hãng
• Để ý bao bì, nắp, tem chống giả, mã QR để kiểm tra sau khi nhận hàng